حجم روغن گیربکس اتوماتیک از عوامل حیاتی در سلامت و کارایی خودرو است. نگه داشتن سطح روغن در محدوده استاندارد باعث می گردد دنده ها نرم تر درگیر شوند و عمر مجموعه گیربکس افزایش پیدا کند. اگر سطح روغن کمتر از حد توصیه شده باشد یا بیش از اندازه پر شود، فشار غیرعادی به قطعات وارد و احتمال خرابی های پر هزینه بالا می رود.
به همین دلیل، بررسی منظم سطح روغن قبل از سرویس دوره ای یا سفرهای طولانی اهمیت زیادی دارد. این مقاله به بررسی ظرفیت روغن توصیه شده برای انواع گیربکس های اتوماتیک، شناسایی نشانه های کمبود روغن و همچنین روش های صحیح برای کنترل سطح آن می پردازد.
بیشتر بخوانید
حجم روغن گیربکس اتوماتیک چقدر است؟
گیربکس اتوماتیک یکی از بخش های کلیدی خودرو به شمار می رود و عملکرد آن تا حد زیادی به کیفیت و مقدار روغن وابسته است. روغن گیربکس چند نقش اساسی دارد: روان سازی چرخ دنده ها، انتقال نیروی هیدرولیکی و کاهش اصطکاک داخلی. اگر روغن کم باشد یا کیفیت مناسبی نداشته باشد، آسیب جدی به قطعات داخلی وارد می شود.
حجم روغن گیربکس اتوماتیک بسته به مدل و سال ساخت خودرو تفاوت دارد. در بیشتر خودروهای سواری این مقدار معمولاً بین ۴ تا ۱۰ لیتر متغیر است.
برای مثال، کاهش تنها نیم لیتر روغن در برخی خودروهای آسیایی می تواند دمای گیربکس را تا ۲۰ درجه افزایش دهد و عمر قطعات را کوتاه کند؛ بنابراین، مراجعه به دفترچه راهنمای خودرو برای اطلاع دقیق از ظرفیت روغن امری مهم به حساب می آید.
زمان مناسب برای تعویض روغن گیربکس اتوماتیک
زمان تعویض روغن گیربکس اتوماتیک به اندازه مقدار آن اهمیت خواهد داشت. خودروسازان اغلب توصیه می کنند که روغن بین هر ۴۰ تا ۶۰ هزار کیلومتر تعویض شود، اما شرایط رانندگی و نوع خودرو می تواند این عدد را تغییر دهد.
برای اندازه گیری درست حجم روغن گیربکس اتوماتیک خودرو باید روی سطح صاف قرار بگیرد و موتور نیز به دمای کاری رسیده باشد. این روش احتمال خطا را کاهش و عدد واقعی را نشان می دهد.
نحوه انتخاب روغن مناسب گیربکس اتوماتیک
انتخاب نوع روغن برای هر گیربکس یک موضوع حساس است. هر مدل گیربکس به روغن خاصی با ترکیب و ویسکوزیته مشخص نیاز دارد. استفاده از روغن نامناسب می تواند به کاهش راندمان و افزایش استهلاک منجرگردد.
توجه به حجم روغن گیربکس اتوماتیک و انتخاب نوع صحیح آن، نه تنها دوام سیستم انتقال قدرت را بالا می برد بلکه موجب شتاب بهتر، رانندگی روان تر و کاهش هزینه های احتمالی تعمیر می شود.
بیشتر بخوانید
علائم کمبود حجم روغن گیربکس اتوماتیک
اگر حجم روغن گیربکس اتوماتیک کمتر از حد استاندارد باشد، نشانه های مختلفی ظاهر می شوند که بی توجهی به آن ها می تواند آسیب های جدی به همراه داشته باشد.
لرزش گیربکس
یکی از رایج ترین علائم، لرزش غیرطبیعی هنگام تعویض دنده یا شتاب گیری است. دلیل اصلی این موضوع، کمبود روغن و افزایش اصطکاک بین اجزای داخلی می باشد. ادامه دادن رانندگی با چنین وضعیتی می تواند موجب فرسایش سریع قطعات گردد و هزینه های سنگینی را تحمیل کند. بررسی سطح روغن در اولین فرصت، از بروز مشکلات جدی جلوگیری می نماید.
سر و صدای غیرعادی
پایین بودن حجم روغن گیربکس اتوماتیک باعث ایجاد صداهایی مانند وزوز یا تقتق می گردد. این نشانه ها به معنای روانکاری ناکافی هستند و در صورت بی توجهی، به آسیب های غیر قابل جبران منتهی خواهند شد. سرویس دوره ای و کنترل مداوم سطح روغن بهترین راه پیشگیری از این وضعیت است.
دشواری در تعویض دنده
وقتی گیربکس به اندازه کافی روغن نداشته باشد، هنگام تعویض دنده یا بالا رفتن از شیب ها، مقاومت و تأخیر به وجود می آید. تأمین به موقع روغن کافی می تواند این مشکل را رفع کند و از صدمه طولانی مدت به گیربکس جلوگیری نماید.
نشتی روغن
برای بررسی حجم روغن گیربکس اتوماتیک به این نکته توجه کتید که وجود لکه های روغن در زیر خودرو معمولاً به معنای نشتی فعال است. چنین شرایطی باعث کاهش سطح مایع و کاهش بازده گیربکس می شود. رفع سریع نشتی همراه با تنظیم سطح روغن، برای حفظ عملکرد خودرو ضرورت دارد.
نحوه چک کردن سطح روغن گیربکس اتوماتیک
برای اینکه مطمئن شوید حجم روغن گیربکس اتوماتیک خودرو در وضعیت استاندارد قرار دارد، مراحل زیر را دنبال کنید.
- گرم کردن موتور: اجازه دهید موتور حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه کار کند تا روغن گیربکس به دمای مناسب برسد. این کار باعث می گردد نتیجه اندازه گیری دقیق تر باشد.
- قرار دادن خودرو روی سطح صاف: خودرو را در سطحی هموار پارک کرده و گیربکس را در حالت پارکP قرار دهید. این کار فرآیند را ایمن تر و قابل اعتمادتر می کند.
- یافتن میله اندازه گیری روغن گیربکس: معمولاً این میله در بخش جلویی یا کناری گیربکس نصب شده و شناسایی درست محل آن، برای بررسی حجم روغن گیربکس اتوماتیک ضروری است.
- خارج کردن و تمیز کردن میله: میله را بیرون بیاورید و با یک پارچه خشک و تمیز پاک کنید تا باقی مانده روغن قبلی روی آن مانع نتیجه صحیح نشود.
- اندازه گیری سطح روغن: میله را دوباره در جای خود قرار دهید و پس از چند ثانیه بیرون بیاورید. سطح روغن باید دقیقاً در محدوده مشخص شده روی میله باشد. اگر پایین تر از حد استاندارد بود، باید روغن تازه و مناسب اضافه شود.
چگونه می توان روغن گیربکس اتوماتیک را تعویض کرد؟
تعویض حجم روغن گیربکس اتوماتیک یکی از مهم ترین اقدامات نگهداری خودرو به حساب می آید. پیش از شروع، دفترچه راهنمای خودرو را بررسی کنید؛ زیرا مقدار و نوع روغن در مدل های مختلف تفاوت دارد. خودرو باید روی سطح صاف قرار گیرد، موتور خاموش و محیط تهویه مناسبی داشته باشد.
ظرف مناسبی زیر گیربکس بگذارید و پیچ تخلیه را باز کنید تا مایع کهنه خارج شود. در بسیاری از خودروها باید همزمان فیلتر گیربکس نیز تعویض گردد. پس از تخلیه کامل، محفظه را با روغن جدید پر کنید و مطمئن شوید سطح آن با علامت میله اندازه گیری هماهنگ است. رعایت این مراحل ساده عمر گیربکس را افزایش داده و رانندگی نرم تر و مطمئن تری به شما می دهد.
سخن پایانی
انتخاب روغن مناسب برای گیربکس اهمیت زیادی دارد. برند معتبر، ویسکوزیته استاندارد و سازگاری با مدل خودرو عواملی هستند که باید در نظر گرفته شوند. توجه به حجم روغن گیربکس اتوماتیک و پر کردن به موقع آن، از بروز مشکلات پر هزینه جلوگیری کرده و باعث می شود سیستم انتقال قدرت در بهترین وضعیت خود عمل کند.
